نهال زیتون مانزالیا

معرفی نهال زیتون مانزالیا

---

نهال زیتون مانزالیا یکی از نهال های تجاری بین انواع نهال زیتون است که با توجه به اهمیت این نوع نهال در کنسرو سازی و روغن‌ گیری زیتون از صرفه اقتصادی به شدت بالایی برخوردار است. همانطور که اشاره شد میوه های این درخت درشت، پربار و روغنی هستند که مناسبترین نوع نهال زیتون برای کنسرو سازی و روغن گیری به حساب می‌آیند. عمر اقتصادی این محصول ۷۰ سال است که نسبت به انواع دیگر نهال زیتون عمر مفید بسیار خوبی محسوب می‌شود. منشا این رقم تجاری در کشور اسپانیا و نام لاتین آن Manzanillo می‌باشد. میوه نهال مانزالیا بسیار درشت و از نسبت گوشت به دانه خوبی برخوردار است. نهال زیتون به نهال جاودانه هم معروف است که علت نام گذاری آن علاوه بر طول عمر زیاد به دلیل توانایی این نهال در احیایی خود است. به طوری که اگر حتا ریشه های درخت زیتون از بین برود باز هم می‌تواند با استفاده از پاجوش میتواند خود را مجدد احیا کند.

خصوصیات و ویژگی های نهال زیتون مانزالیا

اگه بخواهیم نام این نهال را به زبان فارسی برگردانیم به معنی سیب کوچک است. علت این نام گذاری قطعا زیاد بودن نسبت گوشت به هسته آن است. البته که رنگ سبز روشن آن نیز در این موضوع بدون تاثیر نمی‌باشد. میوه های این درخت مناسب صنایع کنسرو سازی، روغن کشی و زیتون شور است که باعث می‌شود از نظر تجاری و اقتصادی، زیتون مانزالیا اهمیت بسیاری داشته باشد. نهال زیتون مانزالیا جزو رقم های پربار در کشور است که دو سال بعد از کشت شروع به بار دهی میکند. انواع نهال زیتون از نوع دیر گل هستند و در صورت آبیاری مناسب و استفاده از کود مرغوب این نهال ها میتوانند ۵ تا ۱۰ متر رشد کنند. البته که نوع خاک و فاصله کاشت در میزان رشد و بار دهی این محصول تاثیر زیادی دارد. نهال زیتون مانزالیا معمولا پس از ۴ سال به بلوغ می‌رسد ولی همانطور که پیشتر اشاره شد بار دهی را از ۲ سال بعد از کاشت و پرورش شروع میکند که این موضوع باعث اقتصادی بودن و سود دهی مناسب این نهال برای کشاورزان می‌‌شود. این نهال یکی از قدیمی ترین نهال های زیتون در منطقه مدیترانه و به خصوص خاور میانه است که به نهال همیشه سبز زیتون نیز از گذشته معروف بوده است. این نهال نسبت به انواع نهال زیتون دیگر نیاز نوری بیشتری دارد و چندین ساعت قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث رشد بهتر و میوه دهی بهتر در هر هکتار خواهد شد. نهال مانزالیا به دلیل مقاوم بودن در برابر شرایط جوی خاورمیانه یکی از بهترین گزینه ها برای کاشت و پرورش توسط کشاورزان محسوب می‌شود. همچنین بازار های خوب داخلی و خارجی شرایط بسیار خوبی را برای تولید کنندگان زیتون مانزالیا ایجاد خواهد کرد.

منشا و عمر مفید درخت مانزالیا

همانطور که از اسم اسپانیایی این محصول مشخص است خاستگاه اصلی آن در کشور اسپانیا بوده که اولین بار در قسمت های مدیترانه ای رشد و پرورش یافته است. به همین دلیل برای آب و هوای کشور ما بسیار مناسب بوده و در صورت استفاده از کود و خاک مناسب سود دهی خوبی برای کشاورزان و صاحبان اراضی خواهد داشت. همچنین عمر مفید نهال زیتون مانزالیا تا حدود ۷۰ سالگی است. به طوری اگر شرایط جوی، خاکی و آبی فراهم شود از سن ۴ تا ۷۰ سالگی باروری بسیار خوبی خواهد داشت. البته این نهال ها در صورت سالم بودن و به دور از بیماری قرار گرفتن از ۴ تا ۵۰ سالگی بار دهی بسیار خوبی خواهند داشت ولی از از ۵۰ سالگی به بعد به طور تدریجی از میزان بار دهی آنها کاسته می‌شود. در هر صورت برای بهره‌ وری هرچه بیشتر از نهال مانزالیا بهتر است توجه ویژه ای به نیاز های این نهال مانند: خاک حاصلخیز، نیاز سرمایی، کود و سم مورد نیاز، آبیاری و بهترین زمان کاشت بشود.

نیاز سرمایی نهال مانزالیا

درختان مانزالیا برای مرتفع ساختن نیاز سرمایی خود نیاز به حداقل ۴ روز و حداکثر ۱۲ روز دارند، تا بتوانند خواب زمستانی خود را تکمیل و آماده بار دهی شوند. البته نیاز سرمایی این نهال باید در دمای کمتر از منفی ۷ درجه پاسخ داده شود تا حداکثر باز دهی را داشته باشید. به طور کلی ۵۰۰ ساعت دمای زیر منفی ۷ درجه سانتی گراد بهترین حالتی است که میتوان پاسخ نیاز سرمایی این نهال را داد. نهایت دمایی که نهال بالغ زیتون مانزالیا می‌تواند تحمل کند حداکثر منفی ۱۲ درجه سانتی گراد و حداکثر دمایی که نهال نوجوان این درخت میتواند تحمل کند منفی ۹ درجه سانتی گراد می‌باشد.

شکل ظاهری میوه و درخت مانزالیا

میوه نهال زیتون مانزالیا ابتدا سبز ولی به تدریج با گذشت زمان به رنگ سبز تیره تبدیل می‌شود. این نهال جزو بهترین نهال زیتون موجود در بازار برای استفاده در صنعت کنسرو سازی و روغن گیری است که دلیل آن هم گوشتی بودن یا به عبارت بهتر نسبت گوشت به هسته بیشتر در مقابل سایر انواع نهال زیتون است. نوع دیگر نهال زیتون نهال آربکینا است ولی به دلیل گرد تر و گوشتی تر بودن زیتون مانزالیا، این نهال طرفداران بیشتری در سراسر دنیا دارد. شکل ظاهری تنه، ساقه، برگ این نهال با انواع دیگر نهال زیتون موجود در بازار تفاوت زیادی ندارد و بیشترین تفاوت در روغنی بودن میوه این نهال نسبت به دیگر نهال ها است. نهال مانزالیا یکی از چندین نوع نهال زیتون خوش طعم و روغنی بازار است که به دلیل طول عمر و بار دهی بیشتر مورد توجه خاص و عام قرار گرفته است.

گرده افشان‌های نهال زیتون مانزالیا

یکی از معایب این نهال عدم وجود گل های دو جنسه در هنگام گل دهی و تولید مثل جنسی است. البته برای ایجاد گرده افشان در اراضی نهال زیتون مانزالیا راه های فراوانی وجود دارد. مهمترین این راه ها استفاده از یک نهال زیتون گرده زا است. این نهال ها باید به ازای هر ده عدد نهال زیتون مانزالیا یک عدد در هر ردیف کاشته شود تا عمل گرده افشانی به بهترین نحو انجام و بار دهی خوبی برای کشاورز داشته باشد. پس پرورش انواع نهال زیتون در کنار پرورش نهال زیتون مانزالیا امری ضروری است.

آب و هوای مناسب نهال مانزالیا

همانطور که از منشا این رقم مشخص است آب هوای مدیترانه ای برای نهال های زیتون مانزالیا بسیار مناسب بوده و حداکثر عملکرد را در دین آب هوا دارند. در کشور ما نیز آب و هوای گرم و معتدل که فصل سرد کوتاه و تابستان های بلند داشته باشد برای رشد و پرورش این نهال بسیار مناسب است. همانطور که اشاره شد نیاز سرمایی این نهال فقط ۳۰۰ تا ۸۰۰ ساعت است پس نقاطی از کشور که دارای زمستان های کوتاه و تابستان های گرم و بلند هستند برای رشد نهال این میوه روغنی مناسب هست.

شروع باردهی و عملکرد نهال زیتون مانزالیا

حداکثر باز دهی این نهال در هر هکتار ۲۰ تن زیتون مانزالیا است. البته باید توجه کرد که این میزان پس از بلوغ کامل نهال صورت میگیرد. بلوغ نهال مانزالیا بین سنین ۳ تا ۵ سالگی اتفاق می‌افتد. زمان کاشت، نوع خاک، آبیاری و هرس در حداکثر بار دهی نهال زیتون تاثیر زیادی خواهد داشت.

بهترین زمان کاشت و مناسبترین خاک برای نهال زیتون مانزالیا

بهترین زمان کاشت نهال زیتون برای انواع نهال زیتون متفاوت بوده و به عوامل مختلفی از جمله آب و هوای منطقه کاشت و پرورش نهال زیتون بستگی دارد. برای مثال اگر منطقه کاشت دارای زمستان های معتدل و بارندگی اندک است بهتر است کاشت نهال زیتون در پاییز صورت بگیرد و اگر منطقه کاشت نهال زیتون گرم و خشک باشد بهترین زمان کاشت قطعا فصل زمستان خواهد بود. قبل از پرورش نهال زیتون باید آب و هوایی منطقه اراضی که در آن قصد کاشت نهال زیتون را دارید برسی و بشناسید. برای مثال در مناطقی که آب و هوای سرد و خشک دارند بهتر است از نهال زیتون مقاوم به سرما و یا نهال زیتون زود بازده استفاده شود. انواع نهال زیتون خارجی هم وجود دارد که البته بسیاری از آنها مناسب آب و هوای مدیترانه ای می‌باشند. همچنین خاک های رسی ماسه ای و یا رسی شنی که ترکیبی از خاک های متوسط دانه و ریز دانه یا ریز دانه و درشت دانه هستند برای پرورش و کاشت نهال زیتون مانزالیا مناسب بوده و عملکرد خوبی دارند. همچنین عمق خاک هرچه بیشتر باشد در طول عمر، بار دهی و جذب آب این نهال تاثیر گزار است. به طور کلی خاک های لومی قلیایی برای پرورش انواع نهال زیتون بسیار مناسب هستند. استفاده از کود ها نیز در بهبود کیفیت خاک نقش بسزایی خواهند داشت. کود ها محصول تولیدی را نیز به طور چشم گیری افزایش و کیفیت آن را بهبود می‌بخشند.

آبیاری نهال زیتون مانزالیا

نهال مانزالیا در سنین جوانی به دلیل ریشه های کوتاه و کم عمق نیاز بیشتری برای آبیاری دارند و رفته رفته این نیاز با افزایش طول ریشه و عمیق شدن آن رو به کاهش خواهد گذاشت. در فصل بهار که هوا بهاری و گرمای هوا خیلی زیاد نیست 30 لیتر آبیاری برای هر هفته در سنین ۲ تا ۴ سالگی مناسب بوده اما در فصل های گرم سال به علت تبخیر آب از سطح برگ ها و خاک نیاز این نهال به آب به طور زیادی افزایش خواهد یافت. برای مثال در فصل تابستان که بارندگی صورت نمیگیرد 50 لیتر آب در هفته نیاز آبی این نهال را مرتفع خواهد کرد. استفاده از شیوه های نوین آبیاری برای آبیاری نهال زیتون مانزالیا در افزایش بار دهی تاثیر گذار خواهد بود. همچنین آبیاری منظم و دقیق نیز در افزایش کیفیت محصول بی تاثیر نخواهد بود.

آفات و بیماری های نهال مانزالیا

آفات نهال زیتون مانزالیا مانند انواع دیگر نهال مانزالیا است و تفاوت زیادی با آن ها نخواهد داشت. پژمردگی ورتیسیلیوم و مگس میوه زیتون جزو مهمترین آفات نهال های زیتون به خصوص نهال زیتون مانزالیا است. برای جلوگیری از آفات و بیماری های آسیب زننده به نهال زیتون می‌توان از سم های مختلفی استفاده کرد. در ادامه به بهترین سم های قابل استفاده برای مبارزه با آفت و بیماری های زیتون مانزالیا اشاره خواهیم داشت.

بهترین کود و سم نهال مانزالیا

نه تنها نوع کود و سم بلکه نحوه استفاده از انواع کود و سم لازم برای نهال مانزالیا هم بسیار مهم است. استفاده از کود های مناسب می‌تواند مقاومت این نهال را در برابر شرایط آب و هوایی مناسب نیز بالا ببرد. این موضوع اهمیت زیاد استفاده از کود را برای نهال زیتون مانزالیا بسیار بیشتر می‌کند. برای نمونه هر 0.1 تن محصول زیتون مانزالیا نیازمند 0.2 کیلوگرم فسفر، ۱ کیلو گرم پتاسیم و ۱ کیلوگرم ازت می‌باشد. بهترین نوع کود ها که توانایی برطرف کردن نیاز مواد مغذی نهال زیتون مانزالیا را برطرف میکند عبارت‌اند از:

• کود اوره

• کود نیترات آمینیوم

• کود سوپر فسفات

• کود سولفات پتاسیم

• کود سولفات آهن

• کود دامی

البته مقدار و نوع استفاده هریک از این نوع کود ها به عوامل مختلفی بستگی دارد که در حوصله این مطلب نمیگنجد.

هرس نهال زیتون مانزالیا

هرس نهال زیتون مانزالیا شباهت بسیاری با هرس انواع نهال زیتون دارد. به طوری که تفاوتی چندان میان هرس این نهال و انواع نهال زیتون وجود نخواهد داشت. به طور کلی برای هرس نهال زیتون مانزالیا و یا هر نوع نهال زیتون بهتر است شاخه های متقاطع، شاخه های دارای ترک، شاخه های آویزان، شاخه های متصل به تنه یا تنه جوش ها و پا جوش ها را هرس نمایید. البته نوع و نحوه هرس به عواملی مانند فاصله کاشت طول درخت و منطقه کاشت بستگی دارد.

قیمت و خرید نهال زیتون مانزالیا

قیمت نهال زیتون مانزالیا در قسمت های مختلف کشور تفاوت زیادی دارد و به عواملی مانند گونه اصلاح شده یا نشده بودن ژن نهال، شناس نامه نهال و سلامت بودن نهال بستگی دارد. اما در یک جمع بندی قیمت حدودی 80 هزار تومانی برای هر نهال زیتون مانزالیا در نظر گرفته می‌شود. طول عمر اقتصادی، بار دهی و بازار های مصرف گوناگون تعدادی از عوامل افزایش دهنده ارزش خرید و پرورش این نهال محسوب می‌شود.