نهال زیتون فیشمی

معرفی نهال زیتون فیشمی

---

نهال زیتون فیشمی یکی از مرغوب ترین نهال های زیتون موجود است. نهال زیتون فیشمی با به عبارت بهتر تخم کبکی نهال زیتون یکی از محبوب ‌ترین نهال ها برای کشاورزان محسوب می‌شود. نهال زیتون انواع مختلفی دارد مانند: الک ترکیه، مانزانیلا و فیشمی که در این مطلب به طور خاص در رابطه با نهال زیتون فیشمی سخن خواهیم گفت. نهال زیتون به دلیل طول عمر بالا و توانایی بالایی که در بار دهی دارد یکی از گزینه های بسیار مناسب برای صاحبان اراضی محسوب می‌شود. این نهال ها از ویژگی های متفاوت و خصوصیات دیگری برخورداند. ولی به طور کلی هر نوع نهال زیتون دارای معایب و مزایایی هست که آن نهال را خاص و پر بازده کرده است. نهال زیتون فیشمی گونه ای از انواع نهال زیتون می‌باشد که ژن آن برای کاشت و پرورش در ایران بهینه شده و معایب آن اصلاح شده است تا بیشترین باردهی با بیشترین کیفیت را داشته باشد. البته که هنوز کاشت و پرورش نهال زیتون فیشمی چالش های فراوانی دارد که در ادامه به برخی از آنها خواهیم پرداخت.

خصوصیات و ویژگی های نهال فیشمی

زیتون فیشمی نسبت به خشکی و شوری آب مقاومت بالایی دارد، علاوه بر آن نهال زیتون فیشمی جزو نهال های اصلاح شده بوده و از نظر ژنی برای شرایط جوی ایران بسیار مناسب است. مهمترین ویژگی این رقم بار دهی آن در همان سال ابتدای کاشت است. قطعا این میزان بار دهی با نزدیک شدن نهال به سن بلوغ افزایش خواهد یافت و با پیر شدن نهال کاهش چشم گیری خواهد کرد. اما نهال زیتون فیشمی صرفه اقتصادی خود را حتی در دوران پیری حفظ و صاحبان اراضی نهال فیشمی را با ضرر همراه نخواهد کرد. میوه این محصول از گوشت خوبی برخودار است و شکل ظاهری آن با دیگر میوه های نهال زیتون تفاوتی ندارد. شاید شکل کشیده تر میوه این نهال نسبت به نهال های زیتون دیگر از همان ابتدا توجه شما را به خود جلب کند. قدرت رشد این نهال نسبت به سایر انواع نهال زیتون بیشتر بوده و یکی از پر بازده ترین نهال های زیتون به شمار می‌رود. دانه های این نهال بسیار درشت‌اند به طوری که وزن هر کدام ۴ تا ۶ گرم خواهد بود. استفاده عمده میوه نهال زیتون فیشمی در صادرات و صنعت کنسرو سازی است. شکل کشیده تر میوه این نهال ظاهری بیضی شکل به زیتون داده است که یکی از دلایل آن بزرگی هسته زیتون نهال فیشمی می‌باشد. روغن هر دانه زیتون نهال فیشمی حدوداً ۲۲ درصد است که استفاده از آن در کنسرو سازی را توجیح خواهد کرد. میوه های این نهال معمولا در آذر ماه کاملا می‌رسند و به حداکثر کیفیت خود دست می‌یابند. به همین دلیل برداشت از این نهال هم معمولا در آذر ماه انجام میگیرد.

منشا و عمر مفید نهال زیتون فیشمی

عمر مفید یکی از عوامل تعیین کننده برای اقتصادی بودن کاشت نهال است. عمر مفید نهال زیتون فیشمی حدوداً ۵۰ تا ۷۵ سال است که با دیگر نهال های زیتون تفاوت چندانی ندارد. حداکثر باردهی این محصول در سنین بعد از بلوغ است و حداقل بار دهی آن نیز در سنین قبل از بلوغ و بعد از ۴۰ سالگی است. به طوری که هرچه سن نهال بیشتر می‌شود به تدریج بازده نهال نیز کاهش می‌یابد. همچنین اولین بار این نهال توسط نهالستان خاورمیانه مورد تحقیق و جست و جو قرار گرفت که نتایج بسیار خوبی در رشد و پرورش زیتون در کشور ایجاد کرد. در همان ابتدا این نهال اصلاح شده و تغییر ژن یافته توسط سازمان جهاد کشاورزی مورد برسی قرار گرفت و توانست شناس نامه نهالی خود را دریافت کند. مسئله قابل توجه درمورد سن این نهال این است که نهال زیتون فیشمی بعد از ۲۰ سال محصول دادن رو به کاهش بازدهی میگذارد و به اصتلاح پیر می‌شود. برای جلوگیری از این موضوع میتوان هر ۱۵ سال یک بار اقدام به هرس قسمت هایی از درخت نمود. البته نکته مهم در هرس این نوع نهال برای جلوگیری از پیر شدن آن، استفاده نکردن بیش از حد از هرس است. به طوری که اگر هرس این نوع نهال بیشتر از ۴ و یا ۵ بار برای جوان کردن آن استفاده شود نهال قدرت بار دهی خود را از دست خواهد داد و دیگر نمیتواند مانند سنین بلوغ خود بازده بالایی داشته باشد.

نیاز سرمایی نهال زیتون فیشمی

نیاز سرمایی انواع نهال زیتون معمولا در بازه زمانی آذر ماه تا اسفند ماه انجام می‌شود. شاید ابتدا این موضوع دارای اهمیت کمتری باشد ولی عدم توجه به آن باعث افزایش رشد رویشی گیاه و کاهش بار دهی آن می‌شود. علت آن هم کاملا مشخص است زیرا که تمام انرژی گیاه صرف رشد رویشی آن خواهد شد و انرژی زیادی برای تولید میوه نخواهد ماند. معمولا نیاز سرمایی این ارقام در دمای کمتر از منفی ۵ درجه انجام می‌شود ولی در هر حالت بسته به نحوه کاشت و نوع پرورش میتواند متفاوت باشد. به طور تقریبی ۸۰۰ ساعت خواب زمستانی پاسخ گوی نیاز سرمایی این نهال خواهد بود. البته این میزان در شرایط جوی سرد و خشک می‌تواند تا ۲۰۰ ساعت کاهش و یا حتا در مناطقی که دمای آن ها به زیر صفر درجه نخواهد رسید تا ۱۲۰۰ ساعت افزایش یابد.

گرده افشانی نهال زیتون فیشمی

گرده افشانی یکی دیگر از عوامل مهم در میزان بار دهی نهال است. برخی از نهال های زیتون دارای گل های دو جنسه خود بارور کننده هستند و یا حتا برخی از آنها توسط حشراتی مانند زنبور گرده افشانی می‌شوند. ولی به طور کلی گرده افشانی نهال زیتون فیشمی توسط باد انجام می‌شود. پس باد خیز بودن منطقه کشت یکی دیگر از عوامل تعیین کننده نوع کشت خواهد بود. در صورتی که این نهال را نمیتوانید در منطقه باد خیز قرار دهید بهتر است از یک نهال گرده زا در نزدیکی هرچند نهال زیتون فیشمی قرار دهیم تا عمل گرده افشانی به طور کامل صورت گیرد. گرده افشانی عامل اصلی تعیین کننده مقدار و کیفیت میوه نهال خواهد بود.

آب و هوای مناسب نهال فیشمی

زیتون محصولی مدیترانه ای است پس طبیعتاً منطقه ای که آب و هوای مدیترانه ای یا شبیه مدیترانه داشته باشد برای پرورش و کاشت نهال زیتون مناسبترین آب و هوا محسوب می‌شود. نهال فیشمی برای بازدهی حداکثری نیاز به زمستان های معتدل ولی کوتاه و تابستان های گرم ولی طولانی دارد تا بتواند نیاز نوری، سرمایی و نیاز گرمایی خود را مرتفع سازد. به طور کلی منطقه ای که آب و هوای معتدل و گرم و یا گرم و خشک دارد برای نهال کاشت زیتون فیشمی پیشنهاد می‌شود. قطعا هوای سرد و خشک برای پرورش زیتون فیشمی به هیچ وجه مناسب نیست و باز دهی خوبی نخواهد داشت.

شروع باردهی و عملکرد نهال زیتون فیشمی

به طور متوسط اگر هرس به موقع انجام شود و نهال زیتون فیشمی از فضای کافی برای رشد برخوردار باشد میتوان ۵۰۰ عدد از این نوع نهال اصلاح شده زیتون را در هر هکتار کشت و پرورش داد. درکل هر هکتار از اراضی زیتون فیشمی توانایی بار دهی ۲۰ تن را دارا است. همچنین برای رسیدن به این عدد مطلوب هر کشاورز نیاز به دانش درمورد نحوه آبیاری، خاک مناسب، هرس به موقع، کود ها و سم ها مورد نیاز نهال زیتون فیشمی دارد. پس در ادامه مطلب به این موضوعات مهم خواهیم پرداخت.

بهترین زمان کاشت نهال فیشمی

زمستان فصل مناسب برای کاشت انواع نهال زیتون می‌باشد که نهال زیتون فیشمی نیز از این موضوع پیروی میکند. بیشتر از زمان کاشت، نحوه کاشت نهال زیتون فیشمی باید مورد توجه قرار بگیرد. اگر اراضی شما در منطقه بادگیر قرار دارد و از شیب ملایمی نیز برخوردار است بهتر است نهال های زیتون فیشمی را به صورت ۳×۳ و یا ۳×۴ کاشت شود. همچنین در زمین های کشاورزی یا باغاتی که سطح آن ها شیب صفر دارد و به اصلاح مسطح است میتوان نهال های زیتون فیشمی را به صورت ۴ در ۴ و یا ۴ در ۵ کاشت و پرورش داد.

آبیاری و مناسبترین خاک نهال زیتون فیشمی

میزان آبیاری نهال زیتون فیشمی به عوامل مختلفی بستگی دارد. حتی ممکن است میزان آبیاری نهال فیشمی منطقه به منطقه نیز متفاوت باشد. اما اگر بخواهیم معیار کلی را برای آبیاری نهال فیشمی در نظر بگیرم باید به ازای هر نهال در هر روز از فصل تابستان 5 لیتر آب و در فصل سرد زمستان به دلیل بارش و کاهش تبخیر آب ۲ لیتر آب به ازای هر نهال استفاده شود. در غیر این صورت نهال توانایی بار دهی حداکثری در فصل برداشت را نخواهد داشت. خاک لومی که ترکیبی از خاک های شن و رس یا ماسه و رس را دارد، از زهکشی مناسب و مواد مغذی کافی برخوردار است که میتواند مواد مورد نیاز گیاه را تامین‌ کند. به طور کلی هر خاکی که از دانه های متوسط دانه و ریز دانه خاک تشکیل شده باشد برای کشت این نهال مناسب بوده و خاکی کاربردی می‌باشد. همچنین درخت زیتون فیشمی میتواند در مقابل شوری آب و یا خاک تا ۳ گرم در لیتر مقاومت کند. نهال زیتون به خاک های شور و یا قلیایی مقاومت زیادی دارد و دچار خسارت نخواهد شد. همچنین کود دهی برای غنی سازی خاک از اهمیت بالایی در طول پرورش نهال برخوردار خواهد بود.

آفات و بهترین کود ها و سم ها

کود دامی و ورمی کمپوست بهترین کود قابل استفاده برای نهال زیتون فیشمی است هرچند که استفاده از کود های سولفات آهن و انواع کود های شیمایی دیگر می‌تواند محصول شما را پربار تر و گوشی تر کند اما باید کشاورزی ارگانیک را نیز در نظر گرفت. اواسط پاییز بهترین زمان برای کود دهی این نهال با میوه های روغنی است. به طور متوسط ۵ تن کود دامی برای هر هکتار کاملا مناسب بوده و نیاز خاک را تامین خواهد کرد. مهمترین آفت و بیماری های نهال زیتون همانند انواع نهال زیتونی است که پیش تر به آنها اشاره شده است. بیماری های این نهال نیز با دیگر نهال های زیتون تفاوتی نخواهد کرد. برای مقابله با این آفات هم همانند دیگر نهال های زیتون روش های متفاوتی وجود دارد که میتوان از آنها استفاده نمود و از خسارت های احتمالی جلوگیری کرد.

هرس نهال زیتون فیشمی

بهترین زمان هرس نهال فیشمی در آبان ماه است. هرگز نهال زیتون خود را در اسفند و یا فروردین هرس نکنید زیرا که نتایج نامطلوبی را در پی خواهد داشت. هرس نهال زیتون نیز مانند سایر نهال ها انجام می‌شود و شما باید شاخه های متطاقع، شکسته و یا تنه جوش ها را هرس کنید تا نهال بتوانند به جای رشد رویشی نیروی خود را برای رشد میوه های روغنی استفاده کند.

قیمت و خرید نهال زیتون فیشمی

این نهال به خاطر اصلاح شده بودن و شناس نامه دار بودن نسبت به سایر نهال های زیتون قیمت بیشتری خواهد داشت ولی به طور کلی این اختلاف قیمت چشم گیر نخواهد بود. قیمت نهال زیتون فیشمی به عوامل مختلف دیگری هم نیز بستگی دارد از جمله سن و کیفیت نهال می تواند از عوامل تعیین کننده قیمت نهال باشد.