بهترین نهال‌های میوه دیم

بهترین نهال‌های میوه دیم

در سال‌های اخیر، بحران کم آبی به یکی از چالش‌های اصلی کشاورزان تبدیل شده است، در این شرایط انتخاب بهترین نهال‌های میوه دیم تنها یک تصمیم گیری ساده نیست بلکه یک استراتژی هوشمندانه برای مدیریت شرایط فعلی است. بسیاری از باغداران و سرمایه گذاران در استان‌های کم آب مثل کرمان، یزد و فارس به دنبال راهکاری هستند تا بدون نیاز به آبیاری مداوم باغی پربار و سود‌ده داشته باشند در این شرایط آشنایی با نهال‌های دیم مقاوم به کم آبی و بررسی شرایط اقلیمی فعلی می‌تواند سرنوشت زمین را تغییر دهد.

وقتی در مورد بهترین نهال‌های دیم صحبت می‌شود باید بدانید کدام نهال در کدام مناطق بیشترین بازدهی را دارند، به عنوان مثال، نهال بادام دیرگل در مناطق سردسیر از سرمازدگی بهاره جلوگیری می‌کند و نهال زیتون دیم در مناطق گرم و خشک جنوب بازدهی خوبی دارد. علاوه بر این، افرادی که به دنبال انتخاب پرسود‌ترین نهال‌های دیم هستند، میان نهال انگور، بادام یا گل محمدی مردد هستند و این انتخاب موفقیت سرنوشت باغشان را رقم می‌زند.

در ادامه این راهنما از نهالستان رویال نهال لیست درختان میوه دیم به همراه شرایط خاک، فاصله کاشت و زمان مناسب کاشت را بررسی خواهیم کرد تا با اطمینان تصمیم بگیرد در زمین دیم خود چه نهالی بکارید تا بیشترین سود را داشته باشید.

معیارهای انتخاب بهترین نهال‌های میوه دیم

مهم‌ترین عامل در احداث باغ دیم پربازده انتخاب بهترین نهال‌های میوه دیم است. بسیاری از کشاورزان فقط براساس توصیه و تجربه باغداران اقدام به خرید نهال می‌کنند در حالی که هر نهال نیاز آبی، اقلیمی و شرایط خاک خاص خود را دارد و باید انتخاب نهال طبق فاکتور‌های اصلی انجام شود در ادامه این عوامل را بررسی خواهیم کرد.

نهال‌ مقاوم به کم آبی و خشکسالی

در مناطقی که بارندگی کم است، اولین فاکتور برای انتخاب نهال دیم مقاومت طبیعی گیاه در برابر خشکی است برخی درختان از جمله، نهال بادام دیر گل، نهال انجیر، نهال زیتون دیم و نهال پسته با توجه به ویژگی‌های ژنتیکی خود می‌توانند در برابر خشکی مقاومت داشته باشند و از رطوبت ذخیره شده در عمق خاک استفاده کنند. در مناطقی که میزان بارندگی 350-250 میلی متر در سال است ریشه این گیاهان می‌توانند در عمق 2 متری نفوذ کنند و رطوبت مورد نیاز خود را از لایه‌های زیرین جذب کنند.

اقلیم منطقه

یکی از اشتباهات رایج بین باغداران هنگام خرید نهال، بی توجهی به اقلیم منطقه است، هر منطقه شرایط دمایی و بارندگی متفاوتی دارد که مستقیما بر میزان رشد نهال تاثیر می‌گذارد. مناطق سردسیر و کوهستانی مثل همدان، آذربایجان و زنجان برای نهال‌هایی مانند بادام، گل محمدی و انگور دیم مناسب است اما در مناطق گرم و خشک، مانند، کرمان، فارس و یزد بهترین نهال میوه دیم، زیتون، پسته و انجیر دیم است.

در مناطق معتدل و شیبدار، درختانی مانند، عناب، سنجد و زرشک که ریشه‌های مقاومی برای جلوگیری از فرسایش خاک دارند ایده آل هستند.

دیرگل بودن برای مقابله با سرمازدگی

یکی از معیارهای اصلی انتخاب بهترین نهال‌های میوه دیم برای مقابله با سرمازدگی بهاره درختان در مناطق سرد و کوهستانی انتخاب نهال‌های دیر گل می‌باشد. در مناطق با سرمای دیررس خرید نهال‌هایی مانند بادام دیر گل و انگور دیم می‌تواند باعث حفظ گل‌ها و عملکرد درختان شود.

کیفیت خاک و عمق نفوذ ریشه

خاک مناسب برای باغ دیم باید زهکشی خوب، بافت نیمه سنگین و غنی از مواد آلی داشته باشد و عمق حداقل 1.5 متری، برای رشد ریشه فراهم کند. قبل از احداث باغ آنالیز خاک برای بررسی میزان شوری، آهک و PH خاک ضروری است. نهال‌های انجیر و زیتون مقاومت بالایی در برابر شوری دارند در حالی که پسته و بادام به خاک‌های عمیق و آهکی نیاز دارند.

نیاز سرمایی نهال

نهال‌های دیم برای رشد مناسب و باردهی مطلوب نیاز به دمای خاصی در فصل زمستان دارند به عنوان مثال، نهال بادام دیر گل به 700-500 ساعت سرما در فصل زمستان نیاز دارد. توجه به نیاز سرمایی و گرمایی هر نهال، از سرمازدگی و ریزش گل‌های جلوگیری کرده و باعث افزایش باردهی باغ می‌شود.

لیست درختان میوه دیم و معرفی بهترین نهال‌ها

در میان گونه‌های مختلف میوه‌های دیمی، برخی نهال‌ها مقاومت بالا، سازگاری اقلیمی و سود اقتصادی زیادی دارند. در ادامه بهترین نهال‌های میوه دیم را معرفی خواهیم کرد که با توجه به شرایط اقلیمی منطقه و بودجه‌تان می‌توانید انتخاب آگاهانه‌ای داشته باشید.

نهال بادام دیم دیر گل

یکی از مقاوم‌ترین گونه‌ها برای کاشت در زمین‌های دیمی نهال بادام دیر گل است. ویژگی اصلی این نهال یعنی دیر گل بودن باعث می‌شود از سرمای بهاره در مناطق کوهستانی مانند آذربایجان و اردبیل در امان باشد. میزان بارندگی سالانه در مناطقی که درخت بادام کشت می‌شود، باید حدود 350-300 میلی‌متر سالانه باشد به علاوه نیاز سرمایی این درخت متوسط 700-500 ساعت است.

فاصله کاشت نهال بادام دیم چقدر است؟

عمق چاله کاشت نهال بادام دیم، بهتر است 80 در 100 سانت باشد و فاصله بین نهال‌ها در زمین‌های شیبدار 5 در 5 توصیه می‌شود. درخت بادام در برابر خشکسالی و آفات مقاومت خوبی دارد و با داشتن ریشه‌های عمقی می‌تواند رطوبت را از لایه‌های زیرین جذب کند. این نهال یکی از پرسودترین نهال‌های دیم است که بعد از 3 سال باردهی را شروع می‌کند و بعد از 5 سال باردهی اقتصادی پایدار دارد.

نهال انجیر دیم

شهرستان استهبان در استان فارس، یکی از بزرگ‌ترین تولید کننده‌های انجیر دیم در ایران است. نهال انجیر دیم به ویژه انجیر استهبان یکی از بهترین نهال‌های میوه دیم است که با کمترین نیاز آبی بیشترین عملکرد را دارد. نهال انجیر در مناطق گرمسیر با بارندگی کمتر از 300 میلی متر سالانه با خاک نیمه سنگین می‌تواند بازدهی خوبی داشته باشد. سوددهی این میوه به دلیل بازار صادراتی آن زیاد است.

نهال زیتون دیم

یکی از قدیمی‌ترین درختان مقاوم به خشکی و کم آبی در جهان نهال زیتون است که در مناطق گرمسیری با تحمل بالا نسبت به خشکی و گرما رشد خوبی دارد. نیاز آبی درخت زیتون 350-250 میلی‌لیتر بارندگی سالانه است و نسبت به آهکی و شور بودن خاک نیز مقاومت دارد. کاشت این نهال در زمین‌های شیبدار از فرسایش خاک جلوگیری می‌کند، با این حال تولید محصول نیز دارد. بهترین ارقام زیتون دیم برای مناطق جنوبی و مرکزی ایران گونه زرد، روغنی و مانزانیلا هستند.

نهال پسته دیم

یکی از بهترین نهال‌ها برای کاشت در مناطق شرقی و مرکزی ایران نهال پسته است. این نهال با نیاز آبی کم، ارزش اقتصادی زیادی دارد که به دلیل بازار صادراتی پایدار یکی از پرسودترین نهال‌های دیم در ایران می‌باشد. نهال پسته در مناطق با تابستان‌های گرم و زمستان‌های سرد نیاز به 350-250 میلی‌لیتر بارندگی سالانه دارد. خاک‌های آهکی با زهکش مناسب و زمین‌هایی که بیشتر از 2 متر عمق دارند برای این نهال مناسب هستند تا آب را از لایه‌های زیرین جذب کند.

نهال گل محمدی دیم

نهال گل محمدی، جزء بهترین نهال‌های دیم برای مناطق سردسیر است که در سال‌های اخیر در مناطق سردسیر ایران رشد زیادی دارد. کاربرد صنعتی گل محمدی در تولید گلاب و اسانس باعث شده این نهال سوددهی بالایی داشته باشد. نهال گل محمدی با مقاومت زیاد نسبت به سرما، خشکی و کم آبی به 300 میلی لیتر بارندگی سالانه و 1000 ساعت سرما برای گل‌دهی مطلوب دارد. بهترین استان‌ها برای کاشت گل محمدی آذربایجان شرقی، کرمان، فارس و خراسان است.

میزان باردهی این رقم در هر هکتار حدود 4 تن گل محمدی می‌باشد. بهترین رقم گل محمدی دیم برای مناطق سردسیر نهال بدون خار است که نسبت به سرمای زمستان و احتمال یخبندان در ارتفاعات مقاومت بالایی نسبت به گونه‌های خاردار دارد.

نهال سنجد دیم

نهال سنجد یکی از مقاوم‌ترین گونه‌ها در ایران است که در مناطق با میزان بارندگی کم و خاک شور رشد خوبی دارد. این نهال در خاک‌هایی که عمق کمی دارند مثل مناطق کوهستانی و زمین‌های شیبدار می‌تواند به باردهی برسد.

نهال عناب دیم

یکی از بهترین‌ نهال‌های میوه‌ دیم برای مناطق گرم و خشک نهال عناب است که دارای ریشه‌های عمقی، پوست مقاوم و برگ‌های ضخیم می‌باشد و در برابر گرما، خشکی و شوری خاک مقاومت خوبی دارد. ریشه این نهال تا عمق 6-4 متری نفوذ می‌کند و رطوبت را از لایه‌های عمقی جذب می‌کند به همین دلیل در مناطق با بارندگی کمتر از 250 میلی لیتر سالانه رشد خوبی دارد.

برای استان‌هایی با اقلیم گرم و نیمه گرم مانند خراسان جنوبی، فارس، سیستان و بلوچستان و کرمان مناسب است. میوه خشک عناب در صنایع دارویی و تولید دمنوش استفاده می‌شود.

نهال زرشک دیم

نهال زرشک، یکی از گیاهان زینتی ایران است که با اقلیم خشک و کوهستانی ایران سال‌ها به عنوان یکی از محصولات صادراتی فروش فوق العاده‌ای داشته است. این نهال سرمای زمستانه منفی 20 درجه و گرمای تابستانه 40 درجه را به خوبی تحمل می‌کند.

به علاوه با ریشه‌های عمقی و جذب رطوبت از لایه های زیرین در مناطقی که بارندگی کمتری دارند با بارندگی سالانه 250 میلی‌لیتر رشد می‌کند و نیازی به آبیاری مصنوعی ندارد.

نهال انگور دیم

یکی از ارزشمند‌ترین گونه‌ها برای کاشت در مناطق معتدل و کوهستانی نهال انگور است. نیاز آبی این درخت 400-350 میلی لیتر سالانه است که با ریشه‌های عمقی قابلیت جذب آب از لایه‌های عمقی را دارد. بهترین رقم انگور دیم، سیاه شاهانی، (مناسب مناطق معتدل) انگور ریش بابا، ( مقاوم ترین رقم انگور دیم در برابر سرما) و انگور کشمشی سبز که مناسب‌ترین رقم برای صادرات است. هنگام کاشت نهال انگور بهتر است فاصله بوته‌ها 4-3 متر رعایت شود تا به حفظ رطوبت خاک کمک کند و هرس زمستانه نیز انجام شود.

آموزش کاشت نهال دیم

کاشت بهترین‌ نهال‌های میوه دیم و احداث باغ دیم نیازمند برنامه ریزی و شناخت دقیق اقلیم منطقه است. درختان دیم هر چند نیازی به آبیاری ندارند اما باید در زمان مناسب، با عمق و ترکیب خاک مناسب احداث شوند تا ریشه‌ها بتوانند رشد عمقی داشته باشند.

مراحل احداث باغ دیم

انتخاب زمین مناسب: زمینی که برای کاشت دیم انتخاب می‌شود باید دارای شیب ملایم، عمق کافی و زهکشی طبیعی باشد. زمین‌هایی که دارای خاک شور و رسی سنگین هستند برای کشت دیم مناسب نمی‌باشند.

آماده سازی خاک: در این مرحله باید خاک را تا عمق 50-40 سانتی متری شخم زنی کرد تا رطوبت به عمق خاک نفوذ کند. در این مرحله می‌توان برای تقویت خاک کود دامی پوسیده نیز اضافه کرد.

حفر چاله و کاشت نهال: عمق مناسب چاله برای کاشت نهال بهتر است بین 80-60 سانتی متر و قطر آن 60-50 سانتی متر باشد تا ریشه فضای کافی برای رشد داشته باشد. کف چاله باید با مخلوط خاک، خاک برگ و کود دامی پوسیده پر شود و اطراف نهال را با خاک ملایم پر کرد.

حفر حوضچه اطراف نهال: برای جمع شدن آب و باران اطراف نهال می‌توان حوضچه‌ای حفر کرد.

زمان کاشت نهال دیم کی است؟

کاشت دیم در زمان نامناسب باعث خشک و ضعیف شدن ریشه می‌شود. بهترین زمان برای کاشت نهال دیم اواخر پاییز تا اواخر زمستان است که نهال در خواب زمستانی قرار دارد و ریشه فرصت کافی برای تثبیت در خاک دارد. در مناطق گرم و خشک مانند استان فارس و یزد بهترین زمان اوایل زمستان است تا گیاه از رطوبت و باران‌ فصل بهار استفاده کند.

نحوه آبیاری نهال دیم

در کشاورزی دیمی هدف اصلی باید حفظ رطوبت خاک باشد نه آبیاری مستمر. در سال اول کاشت باید 3-2 بار درخت را آبیاری کرد تا ریشه‌ها به خاک نفوذ کنند. بعد از سال اول درخت نیازی به آبیاری ندارد و با بارندگی و رطوبت خاک رشد می‌کند. برای حفظ رطوبت خاک می‌توان اطراف نهال از درختچه‌ها و علف خشک استفاده کرد.

میزان بارندگی مورد نیاز برای باغ دیم چقدر است؟

میزان بارندگی سالانه منطقه، مهم‌ترین معیار انتخاب نهال است. گونه‌های مختلف نهال‌ها همانطور که گفته شد نیاز آبی متفاوتی دارند. حداقل بارندگی سالانه برای احداث باغ دیم باید 250 میلی لیتر باشد در غیر این صورت بهتر است باغ به سیستم آبیاری مجهز شود.

بهترین کود برای باغ دیم چیست؟

در زمان کاشت نهال‌ها، کود‌دهی پایه باید با کود دامی پوسیده، خاک برگ و کمپوست طبیعی انجام شود. به ازای هر چاله 10-5 کیلیوگرم کود دامی پوسیده مورد نیاز است تا تهویه و رطوبت خاک فراهم شود. خاک برگ و کمپوست برای افزایش مواد آلی و فعالیت میکروب‌ها به خاک افزوده می‌شود.

کوددهی سالانه باغ با کودهای پتاسه و فسفره در فصل پاییز و زمستان انجام می‌شود تا ریشه را تقویت کرده و برای میوه دهی آماده کند. توصیه می‌شود به جای کودهای شیمیایی از ورمی کمپوست استفاده کنید تا رطوبت خاک حفظ شده و به افزایش رطوبت آن کمک کند.

جمع بندی، نهالستان معتبر برای نهال دیم

بعد از بررسی بهترین نهال‌های میوه دیم از جمله، زیتون، انجیر، گل محمدی، بادام، پسته، زرشک، عناب و سنجد نکته‌ای که باید مدنظر داشته باشید انتخاب نهالستان معتبر است. اگر نهال پایه از نظر ژنتیکی ضعیف و سازگار با اقلیم منطقه نباشد، هر چند اصول کاشت و آبیاری هم رعایت شده باشد، نتیجه‌ای به جز هدر رفتن زمان و سرمایه نخواهد داشت. یک نهالستان معتبر باید نهال‌ها را با شناسنامه و گواهی سلامت عرضه کند.

در میان تولیدکنندگان نهال در ایران، نهالستان رویال نهال با مدیریت مهندس آرمین قاسمی یکی از معتبرترین و تخصصی‌ترین مراکز در زمینه تولید و فروش نهال‌های دیم و مقاوم به کم‌آبی است. برای دریافت مشاوره و استعلام قیمت به‌روز انواع نهال دیم، می‌توانید به وب‌سایت رسمی رویال نهال مراجعه کرده یا با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید.

سوالات متداول

بهترین رقم بادام دیم چیست؟

رقم‌های بادام آذر، مامایی و دیرگل سنگی از بهترین ارقام بادام دیم هستند، زیرا دیرگل بوده و به سرما و خشکی بسیار مقاوم‌اند.

علت خشک شدن نهال بادام دیم

مهم‌ترین دلایل خشک شدن نهال بادام دیم، کاشت در خاک سنگین یا شور، کمبود بارندگی، و آبیاری سطحی در سال اول است.

سوددهی بادام دیم بیشتر است یا انگور؟

در مناطق خشک و کوهستانی، بادام دیم سوددهی بالاتری دارد چون نیاز آبی کمتری نسبت به انگور دارد و محصولش ماندگاری بیشتری دارد.

آفات و بیماری های بادام دیم شامل چه چیزایی است؟

آفات رایج شامل زنبور مغزخوار بادام، شپشک‌ها و شته‌ها و بیماری‌های اصلی شامل پوسیدگی ریشه و شانکر باکتریایی هستند.

بهترین نهال‌های میوه دیم